Kwalifikacja „Zarządzanie łańcuchem dostaw”

• Irlandia
• Cork Institute of Technology (CIT)

Zarządzanie łańcuchem dostaw (poziom 7 Irlandzkiej Krajowej Ramy Kwalifikacji, poziom 6 Europejskiej Ramy Kwalifikacji)

Bachelor of Business in Supply Chain and Transport Management (INQF L7, EQF L6)

Przedstawiony proces walidacji jest przykładem potwierdzenia osiągnięć w celu umożliwienia podjęcia studiów na kierunku Zarządzanie łańcuchem dostaw w Cork Institute of Technology (CIT). CIT jest instytucją szkolnictwa wyższego, która oferuje kwalifikacje z zakresu biznesu, nauk humanistycznych, inżynierii, muzyki, sztuki i żeglarstwa.

W CIT kandydat może przystąpić do walidacji w celu:

• spełnienia warunków przystąpienia do studiów na danym kierunku;
• przejście na drugi (lub kolejny) rok studiów, jeśli kandydat może wykazać, że posiada efekty uczenia się pokrywające się z zakresem z pierwszym (lub kolejnym) rokiem studiów na danym kierunku;
• zwolnienie z realizacji wybranych modułów przewidzianych w programie kształcenia na danym kierunku studiów;
• zdobycie kwalifikacji (do poziomu 8 ERK), w przypadku, gdy kandydat może potwierdzić posiadanie wszystkich efektów uczenia się wymaganych dla wszystkich modułów przewidzianych na danym kierunku studiów.

Opisana dobra praktyka obejmuje pierwszy z wymienionych celów walidacji, czyli spełnienie warunków przystąpienia do studiów na kierunku Zarządzanie Łańcuchem Dostaw. Formalnie, kwalifikacja ta jest dostępna dla posiadaczy dyplomów Chartered Institute of Logistics and Transport (CILT) oraz Irish Institute of purchasing & materials management (IIPMM) lub dla posiadaczy równoważnych dyplomów z tej dziedziny na poziomie 5 Europejskiej Ramy Kwalifikacji. Dzięki zaprezentowanemu procesowi walidacji osoby nie spełniające ww. wymagań, ale posiadające odpowiednie doświadczenie zawodowe, również mogą rozpocząć studia na wskazanym kierunku.

Proces walidacji dla kwalifikacji Zarządzanie łańcuchem dostaw polega na ustaleniu równoważności między efektami uczenia się nabytymi przez kandydata, a programem studiów Chartered Institute of Logistics and Transport (CILT), który stanowi punkt odniesienia przy ocenie, czy kandydat spełnia ww. warunki przystąpienia do studiów. Program CILT znajduje się na poziomie 5 ERK, także kandydat musi udowodnić, że zna podstawy branży logistyki i jest dostatecznie przygotowany do realizacji studiów na poziomie 6 ERK.

Zaprezentowany proces walidacji oparty jest na metodzie analizy dowodów i deklaracji zebranych w portfolio oraz przewiduje trzy etapy walidacji:

• identyfikowanie efektów uczenia się posiadanych przez kandydata w oparciu o rozmowę z koordynatorem programu studiów,
• dokumentowanie efektów uczenia się w formie portfolio przy wsparciu doradcy,
• weryfikacja efektów uczenia się przeprowadzana przez asesora w oparciu o portfolio kandydata i ewentualną rozmowę uzupełniającą.

Zarządzanie łańcuchami dostaw to dziedzina powstała jako metoda uzyskiwania przewagi konkurencyjnej, obecnie zaś stanowi standardową strategię funkcjonowania firm i organizacji, zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym. Stąd też rozwój zawodów związanych z zarządzaniem łańcuchem dostaw i wzrost wymagań względem pracowników w tej branży. Kwalifikacje związane z łańcuchem dostaw i logistyką polegają na planowaniu, wdrażaniu i kontrolowaniu efektywnego przepływu oraz magazynowania towarów, usług i informacji między punktem pobrania a punktem zużycia, w celu spełnienia wymagań klienta i wymagań prawnych, zapewniając przy tym wydajność, opłacalność oraz elastyczność usług logistycznych.

Średnio, 50% kohorty rozpoczynającej studia na tym kierunku korzysta z procesu walidacji. Warto podkreślić, że proces ten nie jest specyficzny dla tego kierunku studiów i jest dostępny dla wszystkich kwalifikacji w Cork Institute of Technology powyżej poziomu 4 ERK.

Przed przystąpieniem do walidacji, kandydat ma możliwość skorzystania z informacji na temat procesu właściwego dla kierunku Zarządzanie Łańcuchem Dostaw, udostępnianych mu przez CIT w samym instytucie i za pośrednictwem strony internetowej. Następnie kontaktuje się z koordynatorem programu studiów, by omówić wymagane efekty uczenia się i oszacować, jakie są jego szanse na pozytywny wynik walidacji. Dopiero na podstawie opinii koordynatora kandydat kierowany jest do doradcy z biura ds. walidacji, który pomaga mu w rejestracji.

Należy podkreślić, że choć walidacja odnosi się do danego programu studiów, przystępując do walidacji kandydat nie jest jeszcze formalnie zarejestrowany na studiach.

Od kandydata nie oczekuje się posiadania określonej liczby lat doświadczenia zawodowego, ponieważ zakłada się, że czas spędzony na wykonanie obowiązków na danym stanowisku nie jest gwarancją tego, że kandydat rozwinął wymagany poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

5.1. Identyfikowanie

Kandydaci zdecydowani, by przystąpić do walidacji, najpierw kontaktują się z koordynatorem programu studiów, który wstępnie ocenia ich możliwości przystąpienia do walidacji. W tym celu zazwyczaj przeprowadzana jest krótka rozmowa z kandydatem (osobiście lub za pośrednictwem poczty elektronicznej), podczas której kandydat opisuje swoje wykształcenie i  efekty uczenia się zdobyte drogą edukacji pozaformalnej i uczenia się nieformalnego. Informacje te koordynator porównuje do programu studiów CILT i mapuje je (mapping) względem efektów uczenia się przewidzianych w tym programie.

Na kierunku Zarządzanie łańcuchem dostaw oczekuje się od kandydatów następującej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych:

• Umiejętność poszukiwania wiedzy o najlepszych praktykach branżowych, krytyczne myślenie strategiczne oraz efektywną koordynację kwestii taktycznych.
• Umiejętność określania i korzystania z odpowiednich modeli i narzędzi, aby zapewnić funkcjonowanie łańcucha dostaw, w szczególności operacje transportowe i logistyczne.
• Umiejętność identyfikowania i formułowania dobrze zdefiniowanych abstrakcyjnych problemów i rozwiązań w operacjach magazynowania (import, eksport; operacje transportowe; zakupy; inwentarz i pojemność) zgodnie z filozofią pracy i zasadami dziedziny.
• Umiejętność działania w wielu różnych kontekstach, biorąc odpowiedzialność za jakość produktów.
• Autonomię i odpowiedzialność (leadership).
• Zrozumienie szerszych problemów społecznych, biznesowych, środowiskowych i etycznych, w ramach których działa łańcuch dostaw, logistyka i transport.

5.2. Dokumentowanie

Zidentyfikowane i zmapowane efekty uczenia się kandydat dokumentuje w portfolio. Dotychczasowe doświadczenia CIT w pracy z kandydatami ukazały, że r​ozpoczęcie etapu dokumentowania może być największym wyzwaniem dla kandydatów, dlatego zapewniane jest im wsparcie doradców z biura ds. walidacji[1] w CIT, które może mieć bardzo korzystny wpływ na przebieg walidacji. Wsparcie to przyjmuje zwykle formę indywidualnych rozmów, aczkolwiek kandydaci mogą również wziąć udział w warsztacie dla osób przystępujących do walidacji.

Kandydatom przekazywany jest również szablon portfolio i przykłady wypełnionego szablonu, dzięki czemu dysponują punktem odniesienia przy tworzeniu ich własnego zbioru dowodów. Wypełnione portfolio przekazane jest drogą elektroniczną do doradcy, który upewnia się, czy dokumentacja jest kompletna i czy można ją przesłać do asesora.

5.3. Weryfikacja

Na tym etapie asesor ocenia portfolio kandydata, upewniając się, że kandydat posiada efekty uczenia się równoważne do tych, które można uzyskać w ramach programu kształcenia CILT. W przypadku, gdy asesor potrzebuje wyjaśnień lub dodatkowych informacji, może umówić się z kandydatem na rozmowę uzupełniającą.

Po dokonaniu oceny asesor sporządza raport z weryfikacji i wprowadza wyniki do elektronicznego rejestru instytutu CIT. Kopia sporządzonego raportu jest także przesyłana do sekretariatu i do bura ds. walidacji, z zaznaczeniem czy efekty uczenia się posiadane przez kandydata zostały potwierdzone i czy może przystąpić on do realizacji programu studiów.

---

[1] Biuro ds. walidacji to jednostka CIT została założona w 1999 roku w odpowiedzi na zapotrzebowania rynku.

Do najważniejszych metod stosowanych w walidacji należą:

• wywiad swobodny (rozmowa) jako metoda uzupełniająca na wszystkich etapach walidacji.
• mapowanie kompetencji na etapie identyfikowania;
• analiza dowodów i deklaracji na etapach dokumentowania i weryfikacji;

6.1. Wywiad swobodny (rozmowa)

Na etapie identyfikowania koordynator programu studiów Zarządzanie łańcuchem dostaw przeprowadza z kandydatem rozmowę mającą na celu określenie posiadanych przez niego efektów uczenia się oraz porównanie ich z programem studiów. Na etapie dokumentowania indywidualne rozmowy doradcy z kandydatem (prowadzone osobiście, drogą mailową lub telefoniczną) stanowią formę wsparcia dla kandydata w kompletowaniu dowodów na posiadanie efektów uczenia się, czyli tworzenia portfolio. Doradca występuję wtedy w roli mentora. Na etapie weryfikacji wywiad z kandydatem przeprowadzany przez asesora może być stosowany jako metoda uzupełniająca analizę dowodów i deklaracji zebranych w portfolio.

6.2. Mapowanie efektów uczenia się

Na etapie identyfikowania doradca mapuje efekty uczenia się posiadane przez kandydata, czyli inwentaryzuje je, porządkuje i porównuje z wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami społecznymi wymaganymi w ramach programu kształcenia CILT, co pozwala na podjęcie decyzji o dalszym postępowaniu kandydata.

6.3. Analiza dowodów i deklaracji

Analizę dowodów i deklaracji wykorzystuje się w ramach:

• przygotowania portfolio na etapie dokumentowania;
• oceny dowodów i deklaracji na etapie weryfikacji weryfikacji.

Przygotowanie portfolio

Na etapie dokumentowania, kandydat spisuje posiadane efekty uczenia się i gromadzi dowody na ich posiadanie, zgodnie z przekazanym mu szablonem portfolio. Zastosowany szablon będzie zależał od celu walidacji, a także od kwalifikacji, do której proces walidacji się odnosi, ale może być modyfikowany, jeśli kandydat uzna to za niezbędne. Szablon pozawala na standaryzację sposobu gromadzenia oraz prezentacji dowodów do oceny. Dzięki temu kandydaci mogą skoncentrować się na treści portfolio zamiast zastanawiać się nad jego formą, a asesorom ułatwia to proces weryfikacji.

Portfolio jest podzielone na trzy części. Pierwszą z nich jest rozbudowane curriculum vitae, które umożliwia kandydatowi przedstawienie swoich doświadczeń i opisanie poziomu odpowiedzialności związanego ze wskazanym doświadczeniem. W drugiej części, w oparciu o program studiów CILT, kandydat opisuje swoje kompetencje odnosząc się do życiorysu przedstawionego w części pierwszej, aby było jasne, gdzie i kiedy zdobył zadeklarowane efekty uczenia się. Trzecia część zawiera dowody na to, co zostało opisane w części pierwszej i drugiej.

Warto podkreślić, że doświadczenia kandydatów są unikalne i dlatego nie ma zamkniętej listy dopuszczalnych dowodów. Do przykładowych dowodów należą:

• publikacje, raporty;
• zdjęcia, nagrania audio i wideo;
• referencje, rekomendacje;
• kopie certyfikatów/dyplomów;
• zaświadczenia ukończenia szkoleń w miejscu pracy;
• świadectwa pracy;
• świadectwa realizacji wolontariatu;
• dzieła;
• ewaluacje/oceny pracownika.

Jeden dowód może zostać wykorzystany do potwierdzenia kilku efektów uczenia się, więc nie jest konieczne dostarczenie dowodu dla każdego z nich. Gdy portfolio zostanie uznane przez doradcę za kompletne, kandydat może przejść do trzeciego etapu walidacji.

W trakcie jego tworzenia, portfolio ma postać dokumentu Word. Zaletą stosowania tego formatu jest jego powszechność i prostota w użyciu, dzięki czemu nie ma potrzeby stosowania specjalistycznego oprogramowania. Po zakończeniu pracy nad portfolio, jest ono zapisywane w formacie pdf i przekazywane do weryfikacji.

Ocena dowodów

Asesor dokonuje weryfikacji na podstawie przedłożonego portfolio, upewniając się, że kandydat posiada efekty uczenia się równoważne do tych przewidziany w programie CILT. W przypadku, w którym asesor potrzebuje dodatkowych wyjaśnień czy informacji, może umówić się z kandydatem na rozmowę uzupełniającą.

Pomimo tego, że w wyniku walidacji kandydat potwierdza posiadanie efektów uczenia się na poziomie 5 ERK, zaprezentowany proces walidacji sam w sobie nie kończy się wydaniem formalnego dokumentu w postaci dyplomu ani przyznaniem punktów ECTS. Rezultatem walidacji jest możliwość przystąpienia do realizacji programu studiów na kierunku Zarządzanie łańcuchem dostaw (poziom 3 ERK). Kandydat może zaliczyć równoważność maksymalnie dwóch lat studiów przewidzianych w trzyletnim programie kształcenia, co oznacza dla niego możliwość uzyskania dyplomu licencjata w jeden rok.

W przypadku, gdy kandydatowi nie uda się potwierdzić posiadania efektów uczenia się, może je nabyć m.in. drogą formalną, czyli realizując pełen program studiów.

W CIT w walidację zaangażowani w są koordynatorzy programów studiów, doradcy i asesorzy. 

8.1. Koordynatorzy programu studiów

Koordynatorzy programu studiów nadzorują kierunek Zarządzanie Łańcuchem Dostaw i wstępnie opiniują gotowość kandydata do przystąpienia do procesu walidacji. System ten został zaprojektowany w taki sposób, aby tylko kandydaci mający szansę na pozytywny wynik walidacji przystąpili do procesu. W przypadku, gdy koordynator programu studiów uzna, że kandydatowi brakuje podstawowych efektów uczenia się, omawiane są alternatywy i możliwości uzupełnienia tych braków, np. w ramach szkolenia lub pracy zawodowej.

8.2. Doradcy

W biurze ds. walidacji obecnie pracuje dwóch doradców, którzy posiadają tytuł "honorowego licencjata" w dziedzinie logistyki (poziom 8 Irlandzkiej Krajowej Ramy Kwalifikacji) oraz tytuł magistra w dziedzinie walidacji i pedagogiki (poziom 9 Irlandzkiej Krajowej Ramy Kwalifikacji, poziom 6 ERK). Posiadanie wykształcenia w dziedzinie walidacji nie stanowi wymagania względem doradców pracujących w biurze, ale zwiększone zainteresowanie kandydatów przystąpieniem do procesu sprawiło, że biuro zaczęło oferować szkolenia w tym zakresie dla wszystkich pracowników zaangażowanych w walidację.

Obecnie zatrudnieni doradcy mają bogate doświadczenie w obszarze dydaktyki akademickiej i pracy naukowej, obejmujące m.in opracowywanie procedur, polityk i indywidualnych programów kształcenia, a także publikacji, wystąpień konferencyjnych i raportów dotyczących tematyki walidacji.

Jeden z doradców pracuje przede wszystkim ze studentami i asesorami nad przygotowaniem i oceną portfolio, drugi zaś pracuje na rzecz rozwoju procesu walidacji pod względem proceduralnym i merytorycznym.

8.3. Asesorzy

Asesorami są koordynatorzy programu studiów lub wykładowcy zatrudnieni w CIT. Mają dobrą znajomość kryteriów weryfikacji oraz efektów uczenia się docelowo oczekiwanych od kandydata. Pracownicy przeprowadzający weryfikację są przygotowywani do pełnienia roli asesora w ramach wewnętrznych szkoleń dotyczących procesów i metod walidacji.

9.1. Ramy czasowe

Warunki organizacyjne wymagają od kandydata ubiegania się o przystąpienie do walidacji od od czerwca danego roku akademickiego. Rejestracja kandydatów na studia musi zostać zakończona przed rozpoczęciem roku akademickiego, we wrześniu.

9.2. Warunki materialne

Metody stosowane w walidacji i wsparcie oferowane kandydatom nie wymagają specjalnych warunków materialnych oprócz pomieszczeń do prowadzenia rozmów z kandydatami, sprzętu niezbędnego do kontaktowania się z nimi drogą mailową i telefoniczną oraz do współpracy z kandydatem przy tworzeniu portfolio w formacie .doc i .pdf.

Zasobem wykorzystywanym po uzyskaniu pozytywnego wyniku walidacji jest system rejestracji studentów CIT. Ponadto instyt udostępnia kandydatom informacje dotyczące walidacji, uwzględniając je w drukowanych prospektach dla studentów oraz na stronie internetowej CIT (www.cit.ie/rpl). 

Tabela 1. Informacje zawarte na stronie internetowej www.cit.ie/rpl

10.1. Wewnętrzne zapewnianie jakości

W Cork Institute of Technology proces walidacji objęty jest tymi samymi rozwiązaniami z zakresu zapewniania jakości, co proces kształcenia i egzaminowania, który obejmuje rejestrację studentów, monitorowanie ich danych i procedury raportowania. Dane osób przystępujących do walidacji, w tym uzyskane przez nich wyniki, są rejestrowane w bazie Instytutu w celu badania popytu na udział w tym procesie oraz analizy doświadczeń kandydatów stanowiących przesłankę do przystąpienia do walidacji. Ułatwia to również zachowanie porównywalności i rzetelności wyników walidacji.

Osoby przystępujące do walidacji w CIT mają takie same możliwości odwołania się od wyniku tego procesu, co pozostali studenci od wyników standardowych egzaminów. Procedura odwoławcza określona została w regulaminie studenckim.

Rozwiązania z zakresu walidacji funkcjonujące w CIT są wciąż doskonalone z udziałem grupy roboczą złożonej z przedstawicieli całego instytutu. Jeśli obecny system wymaga zmiany, grupa przygotowuje raport, który przedkłada Radzie Naukowej CIT.

10.2. Rozwój specjalistów przeprowadzających walidację

Walidacja stała się dziedziną ekspercką, której znajomość jest wymagana od osób zaangażowanych w przeprowadzanie tego procesu. W tym celu biuro ds. walidacji w CIT organizuje co roku szkolenia dla doradców i asesorów, aby posiadali aktualną wiedzę i umiejętności w zakresie stosowanych metod i procedur walidacji.

10.3. Zewnętrzne zapewnianie jakości

Ze względu na wstępną orientację kandydatów prowadzoną przez koordynatorów programu studiów oraz ze względu na to, że przedstawiony proces walidacji nie kończy się przyznaniem punktów ECTS lub wydaniem formalnego dokumentu w postaci dyplomu, nie ma dodatkowego zapewniania jakości wyników walidacji. Natomiast w przypadku walidacji kończącej się przyznaniem pełnej kwalifikacji (otrzymaniem dyplomu), przewidziana jest dodatkowa ocena kandydata przez zewnętrznych asesorów.

Kandydat przystępujący do walidacji w CIT nie ponosi z tego tytułu kosztów. W przypadku pozytywnego wyniku walidacji, musi jednak zapłacić za możliwość rejestracji na studia. Opłata za studia na kierunku Zarządzania Łańcuchem Dostaw wynosi 2950 €. Niektórzy pracodawcy pokrywają koszty kształcenia swoich pracowników, nie ma jednak publicznych źródeł finansowania, z których mogłyby skorzystać osoby pracujące lub studiujące wieczorowo. Studenci uczący się na studiach dziennych mogą starać się o wsparcie finansowe na swoich macierzystych uczelniach.

12.1. Poziom krajowy

Szkolnictwo wyższe w Irlandii obejmuje 14 Instytutów Technologii rozmieszczonych w całym kraju, oferujących studia licencjackie i magisterskie. Instytuty te odniosły duży sukces dzięki oferowaniu innowacyjnych programów kształcenia, w których centralną rolę odgrywają indywidualne potrzeby studentów i zapotrzebowanie pojawiające się na rynku pracy. Instytuty promują równy dostęp do kształcenia oraz możliwość przenoszenia i uznawania osiągnięć. Intensywna współpraca Instytutów Technologii z pracodawcami, biznesem i przemysłem, przyczyniła się do zwiększonego zaangażowania tych ostatnich w sektorze edukacji, w tym edukacji i reorientacji zawodowej dorosłych, na poziomie całego kraju. Instytuty Technologii promują także etos badawczy napędzający rozwój innowacji i przedsiębiorczość.

12.2. Poziom lokalny

Cork Institute of Technology znajduje się na południu Irlandii. Jest to instytucja szkolnictwa wyższego upoważniona do wydawania dyplomów do poziomu 7 ERK. CIT składa się z czterech głównych kampusów i oferuje programy z zakresu biznesu, nauk humanistycznych, inżynierii, muzyki, sztuki i żeglarstwa. Posiada największą ofertę kształcenia z dziedziny inżynierii w Irlandii. Instytut współpracuje z wieloma organizacjami zawodowymi, które uznają kwalifikacje nadawane absolwentom przez CIT.